Beyzanur UĞUR 626

 Ahmet, kör olduğunu bildiği Mehmet’in bir uçuruma doğru yürüdüğünü

görüyor, ama ondan hoşlanmadığı için aşağıya doğru yuvarlanmasına göz 

yumuyor. Bu cinayet sayılır mı?

Bu olayda Ahmet’in sessiz kalması eylemsizliğinde bir eylem olduğunu gösterir. Ahlaki 

olarak da yanlış bir davranıştır. Ahmet’in davranışı erdemden uzak olduğunu gösterir. Erdemli 

bireyler merhametli, yardımsever ve adaletlidirler. Ahmet erdemli biri gibi düşünmemiştir bu 

onun kötü biri olduğu anlamına gelmez ama doğru bir davranış sergilememiştir.

 Bu durumu hukuki anlamda değerlendirecek olursak hukuki olarak bir kişiyi öldürmek 

cinayet sayılır. Ölümü engellememek de bir suçtur. Ahmet burada Mehmet’in düşeceğini bile 

bile ona yardım etmemiştir. Bu yüzden hukuki anlamda Ahmet suçludur, davranışı doğru 

değildir. Ahmet’in davranışı sadece hukuki veya felsefik olarak değil vicdan açısından da 

değerlendirilmelidir. Ahmet suçlu olarak sayılmasa, ceza almasa bile vicdanen rahat 

kalamaz. Orada Mehmet’i uyarmaması ya da ona yardım etmemesi onun vicdanına büyük yük 

olur. Gözleri önünde hoşlanmadığı bir insan bile olsa onun ölümüne göz göre göre şahit 

olmuştur. Burada Mehmet’i durdurmak yerine onun düşmesini izlemek Ahmet’in karakterinin 

yanlış biçimlendiğini gösterir. Vicdan açısından da hukuki anlamda olduğu gibi cinayet 

sayılır. İnsan insanı koruyup kollamalıdır ama Ahmet bunu yapmamıştır. İnsanlığa aykırı bir 

davranış göstermiştir. Bence bu olayda Ahmet’in davranışı kesin olarak cinayet sayılır. Fiziksel 

anlamda Mehmet’e zarar vermemiş olsa da sessiz kalması onun cinayet işlemesini 

sağlamıştır. Mehmeti orada durdurabilecek tek kişi Ahmet olmasına rağmen uçurumdan 

düşmesine göz yummuştur. Bazen birilerinden ne kadar hoşlanmasakta onlara böyle 

durumlarda yardım etmeyi bilmeliyiz çünkü insan olmak bunu gerektirir. Ahmet’in Mehmet’i 

sevmiyor olması onun ölümüne izin vereceği anlamına gelmez bu yüzden bu durum vicdani 

anlamla bağdaşlaştırılamaz. Böyle bir olay bize Albert Einstein’in “Dünya kötülük yapanlar 

yüzünden değil, onları seyredip hiçbir şey yapmayanlar yüzünden yok olacaktır.” Sözüne anlam 

kazandırıyor. 

Ahmet eylemsiz kalarak birisinin ölmesine neden oldu. Felsefede bize sadece yaptıklarımızı 

değil yapmadıklarımızı da sorgulamayı öğretir. Bu olayda her anlamda Ahmet suçludur.

 BEYZANUR UĞUR 

 626 11/E