Dicle GÖKŞİN 661

 Ahmet, kör olduğunu bildiği Mehmet'in bir uçuruma doğru yürüdüğünü görüyor, ama ondan hoşlanmadığı için aşağıya yuvarlanmasına göz yumuyor. Bu cinayet sayılır mı?

 Ahmet, Mehmet'in kör olduğunu bilmesine rağmen onun aşağıya düşmesine göz yumması bence cinayetti.Evet onu aşağıya Ahmet itmedi ama düşeceğini bildiği halde bir şey yapmadı. Aslında soruda önemli olan şey insanın merhameti ve vicdanıdır. Ahmet'in Mehmet'i bile bile ölüme terk etmesi hukuksal olarak cinayet sayılmasa da ahlaki olarak bu durum cinayet sayılır. Engelli bir insana yardımcı olmak insani ve vicdani değerleri yüksek olan insanların gerçekleştirdiği bir davranıştır. İnsanı insan yapan şey ise onun vicdanı ve merhametidir. İnsan olmak sadece kendini korumak, kimseye zarar vermemek değil aynı zamanda başkasının zarar görmesini de engellemeye çalışmaktır. Böyle bir durumda göz göre göre engelli olan bir insanın hayati risk taşıdığı davranışa engel olmamak onu kötülüğe itmektir. Ahmet'te Mehmet'i kötülüğe itmiştir.Bir yerde okumuştum "Kötülüğe karşı sessiz kalan, onu desteklemiş olur." diye. Ahmet sessiz kalmayarak durumu engelleyebilirdi ama yardımcı olması gereken durumda kini ve egosu devreye girdi ve sessiz kalarak Mehmeti kötülüğe itti. Ahmet'in bu davranışı sadece bir vicdan sorunu değil aynı zamanda birbirimize karşı olan sorumluluğumuzu da hatırlatıyor. Günlük hayatta birbirimize karşı duyduğunuz sorumluluk, yalnızca hukuki kanunlarla değil, ahlaki değerlerle de şekillenir. Immanuel Kant'a göre insan, sadece kendine değil, başkalarına karşı da görev bilinciyle davranmalıdır. Çünkü insanın değeri yaptığı iyiliklerle ya da yardımlarla değil, içindeki vicdan ve merhametle doğruyu bilip ona göre davranmasında ortaya çıkar. Ahmet, doğruyu bilmesine rağmen sesini çıkarmamış, egosuna yenik düşmüş ve vicdanının sesini bastırmıştır. O yüzden onun bu olayda sessiz kalmasıda aslında bir onay gibidir. Sonuç olarak, Ahmet'in yaptığı davranış hukuk kanunlarına göre cinayet sayılmasa bile etik değerlere karşıdır ve ahlaki olarak bir cinayettir. Çünkü bir insanın ölümüne göz göre göre sessiz kalmak, onu direk öldürmek kadar insanlığa sığmayan vicdansız bir davranıştır. Bu olay kısaca bize şunu gösteriyor, kötülüğe karşı susmak da kötülüğün bir parçası olmaktır.

Dicle GÖKŞİN 661