Mustafa DAKAR 1595

 Ahmet’in, kör olduğunu bildiği Mehmet’in uçuruma düşmesine göz yumması cinayet midir?

Bence bir insanın başkasına zarar vermesi kadar, zarar görmesini bile bile engellememesi de aynı derecede kötüdür. Hayatta bazen sadece gördüğünü dile getirmemmek bile büyük bir suç olabilir. Ahmet, kör olduğunu bildiği Mehmet’in uçuruma doğru gittiğini görüyor ama sırf ondan hoşlanmadığı için hiçbir şey yapmıyor. Bana göre bu durum, açıkça bir cinayettir. Çünkü Ahmet’in tek bir sözüyle, tek bir uyarısıyla Mehmet kurtulabilirdi. Ama o bilerek sustu, bu da aslında ölümüne izin vermek anlamına gelir. Cinayet dediğimiz şey sadece birini eline silah alıp öldürmek değildir. Bazen birini kurtarabilecekken kurtarmamak da aynı anlama gelir. Ahmet’in yaptığı da tam olarak bu. Belki fiziksel olarak itmedi ama sessiz kalarak, onun düşmesini kabul etti. Felsefede “ahlaki sorumluluk” diye bir kavram vardır; bir insan, başkasının zarar görmesini engelleyebilecekken bunu yapmazsa o olaydan sorumlu olur. Bu durumda Ahmet, hem vicdani hem de ahlaki olarak suçludur. Çünkü Mehmet’in kör olduğunu biliyor, tehlikeyi fark ediyor ama nefret duygusuyla hiçbir şey yapmıyor. Bu, bence bilinçli bir tercih ve bilinçli bir şekilde bir insanın ölümüne neden olmaktır.

     Ayrıca bu olay sadece hukukla değil, insanlıkla da ilgilidir. Belki mahkeme önünde Ahmet’in Ben bir şey yapmadım deme şansı olurdu ama vicdan karşısında bu bahanenin hiçbir değeri olmazdı. Çünkü bazen hiçbir şey yapmamak, en büyük kötülük olur. Biz insanlar olarak sadece kötülük yapmamakla değil, gördüğümüz kötülüklere karşı durmakla da sorumluyuz.

      Yâni, bana göre Ahmet’in yaptığı açıkça cinayettir. Çünkü sessiz kalarak bir insanın ölümüne izin vermiştir. Belki eliyle değil ama kalbi,yüreği ile Mehmet’in hayatını bitirdi. Bu yüzden onun suçu,  bıçaklayıo canice öldürenden farklı değildir. İnsan olmak, sadece kendi işine bakmak değil; yanlış gördüğünde müdahale edebilmektir. Eğer herkes Ahmet gibi davransa, kimse kimseyi kurtarmasa, dünya yaşanmaz bir yer olurdu. O yüzden ben bu durumda Ahmet’in davranışını hem insanlık hem de vicdan açısından affedilemez buluyorum.

Mustafa Dakar 1595